Nieczynne studnie głębinowe

Nieeksploatowane studnie głębinowe będące dawniej nieodzownym elementem zaopatrywania ludności czy też zakładów różnych gałęzi przemysłowych w wodę co raz co częściej zaczynają być w centrum zainteresowania zarówno organów administracji geologicznych, organów ochrony środowiska czy też organów administracji odpowiedzialnych za racjonalne gospodarowanie wodą w danym regionie wodnym. Z wieloletniego doświadczenia zdobytego podczas wykonywania zarówno nowych studni głębinowych, studni awaryjnych, likwidacji nieużytkowanych otworów studziennych pragniemy zauważyć iż coraz to częściej dochodzi do zanieczyszczenia warstwy wodonośnej poprzez istniejące nieeksploatowane i nieodpowiednio zabezpieczone otwory studzienne. Otwory te głównie nieeksploatowane z różnych powodów np. piaszczenie studni, spadek wydajności poprzez kolmatację filtra oraz strefy przyodwiertowej. Nieeksploatowane i niezabezpieczone studnie są miejscem przedostawania się różnego rodzaju zanieczyszczeń do warstwy wodonośnej powodując jej zanieczyszczenie. Ponadto mogą stanowić zagrożenie życia w przypadku wpadnięcia do nieczynnego otworu studziennego. Często zdarza się iż z powodu braku świadomości i powagi zagrożenia otwory studzienne zostają zmienione miejsca gromadzenia ścieków, szamba, miejsca składowania odpadów stanowiąc bardzo poważne zagrożenie dla wód podziemnych oraz sąsiednich studni bazujących czasami na tej samej warstwie wodonośnej i nie tylko.

Studnia jest specyficznym urządzeniem, bowiem składa się z dwóch elementów: otworu, którego wykonanie i likwidacja podlega przepisom ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr. 163, poz.981 z późn. zm.) oraz z obudowy i oprzyrządowania, które podlega przepisom Prawa Wodnego. Ustawa Prawo wodne przewiduje możliwość zwykłego korzystania z wód podziemnych służącego zaspokojeniu potrzeb własnego gospodarstwa domowego oraz gospodarstwa rolnego, a także szczególnego korzystania z wód podziemnych wymagającego uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. W zależności od rodzaju korzystania z wód są przewidziane zróżnicowane obowiązki względem właściciela ujęcia wody (studni), przy czym najistotniejszy jest fakt wynikający z art. 418 ust. 2 pkt ustawy Prawo wodne mówiący iż „Organ właściwy w sprawach pozwoleń wodnoprawnych pod stwierdzeniu wygaśnięcia, cofnięciu bądź ograniczeniu pozwolenia wodnoprawnego w drodze decyzji nakłada obowiązki niezbędne do kształtowania zasobów wodnych” oznacza to konieczność wykonania robót polegających na właściwej likwidacji nieczynnego otworu studziennego. W przypadku likwidacji studni należy opracować stosowny projekt robót geologicznych określający sposób oraz warunki planowanej likwidacji studni. Uzyskując stosowną decyzję administracyjną po odpowiednim zgłoszeniu można przystąpić do likwidacji otworu studziennego. Zwieńczeniem wykonanych prac powinna być dokumentacja geologiczna w związku z likwidacją  otworu wiertniczego w myśl obowiązującej Ustawy Prawo Geologiczne i Górnicze oraz rozporządzeń wykonawczych.